Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Paciènci(-sanguino)
Rumex sanguineus
Polygonaceae
Nom en français : Oseille sanguine.
Descripcioun :Aquesto paciènci, pulèu raro au nostre, trachis dins li fourèst fresco, li gaudre e proche d'aigo. Li fueio en cor à la baso, amé un pecou, soun pas acido. Se recounèis subretout à si valvo de fru entiero, pu longo que larjo emé soulamen un couissin desveloupa (au contro de Rumex conglomeratus que n'a tres). Coumpara emé la paciènci-agroumelado, proun coumuno que ié sèmblo proun.
Usanço :Es estado cultivado en Éuroupo coume liume. S'adoubo coume d'espinarc, pamens fau chanja mai d'un cop l'aigo de couissoun. Ramentan que faudrié pas trop en manja malodi l'acide óussali.
Port : Erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Fourèst fresco
- Gaudre
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rumex sanguineus L., 1753